Fouten maken hoort erbij, ook in het consultancyvak. Het zijn vaak de fuck-ups die de waardevolste lessen opleveren. Waarom? Omdat je pas merkt waarom bepaalde routines werken als je ervaart wat er gebeurt als je ervan afwijkt. In dit artikel delen Dolf L'Ortye en Paul van Bekkum, mede-oprichters van Summiteers, anekdotes over momenten waarop het misging en hoe dat heeft bijgedragen aan hun vakmanschap.

‍

Waarom fouten maken waardevol is

Dolf: “Een fuck-up legt als het ware een vergrootglas op sluimerende issues. Het confronteert je met de blinde vlekken in je aanpak en dat maakt het zo leerzaam. Dat is ook waarom de fuck-up een plek heeft in onze bedrijfscultuur. Elke maand wordt de ‘Fuck-up of the month’ uitgereikt, daarover schreef Paul al eens een blog. Tijdens onze maandelijkse teambijeenkomst mag iedereen een les delen met het team. Het gaat om momenten waarop iets niet werkte zoals je had gehoopt. Vaak is het grappig, soms gênant, maar vooral waardevol. We doen het dan ook niet om elkaar af te branden, maar juist om fouten bespreekbaar te maken en de lessen ervan mee te nemen.”

‍

Hoe tempo en voorbereiding je de das om kunnen doen

In de haast om van start te gaan, kun je vergeten stil te staan bij de kern. Dolf: “Paul en ik zaten laatst midden in de voorbereiding van een workshop. We hadden al allerlei ideeën, scenario’s en inzichten besproken. Maar terwijl we aan het praten waren, realiseerden we ons ineens: wacht even, wat is hier precies het probleem? Waarom zitten we hier? Dat is zo’n typische fout die vaak voorkomt, maar toch zo eenvoudig is te voorkomen. Je wilt zo graag uit de startblokken dat je vergeet even stil te staan bij de kern. Wat is het doel? Wat moeten we oplossen? Neem de tijd om even te reflecteren en goed te begrijpen wat de werkelijke uitdaging is voordat je verdergaat. Dat voorkomt onnodig werk en het houdt je scherp. In dit geval betekende dat eerst terug naar de klant. We moesten beter begrijpen wat het ‘waarom’ was achter dit deel van hun business, voordat we konden verdergaan met de scenario’s. Die reflectie bleek cruciaal om écht impact te maken.”

‍

Kleine foutjes, grote lessen

Paul: “Natuurlijk zijn er ook de meer kwantificeerbare fuck-ups. Zoals het verkeerde document naar de klant sturen. Gelukkig gebeurt dat hier zelden, maar ook wij zijn niet perfect. Het is echt weleens voorgekomen dat we versie 0.9 naar de klant sturen in plaats van versie 1.0, inclusief spelfouten. Daar baal je natuurlijk enorm van. Maar dat is nu eenmaal hoe het soms gaat en dan kan je alleen maar voornemen om daar scherper op te zijn in de toekomst.”

“Een spelfout vergeeft men je misschien nog,” vervolgt Paul. “Maar ik herinner me een keer dat ik tijdens een belangrijk strategisch gesprek over de toekomst van een bedrijfsonderdeel een fout in een Excel-sheet had zitten. De hele discussie viel uiteraard stil. Zodra er één fout in zo’n sheet staat, vraagt iedereen zich af: waar zitten nog meer fouten? Het vertrouwen is dan direct weg, en dat is slopend voor de dynamiek in zo’n gesprek. Ik kon niet anders dan mijn excuses aanbieden en het gesprek herplannen.”

‍

Languit op de parkeerplaats

Dolf lacht: “Dat is mij gelukkig nooit overkomen. Al moet ik toegeven dat ik een keer languit op een parkeerterrein lag bij een klant, vlak voor de ingang. Het was spekglad, een ijsbaan, en ik gleed letterlijk uit mijn auto. Daar lag ik dan, plat op mijn rug, precies voor de deur. Maar goed, dat is niet echt een typisch consultant-domme-fuck-up.”

‍

Een hattrick van fuck-ups

Dolf zegt: “Maar daar heb ik wel een van. Sterker nog, het was een hattrick van fuck-ups. Weet je nog, Paul, toen we in België waren? We gingen kennismaken met de raad van bestuur van een bedrijf. We waren met z’n drieën in de auto, en ik zat achterin. Dat was fuck-up nummer één. Jij reed, Paul, dat was fuck-up nummer twee, haha. En we hadden ook nog eens flink haast. Dat was fuck-up nummer drie. We kwamen daar aan, en aan mij de taak om een paar slimme dingen te zeggen tijdens die kennismaking. Ik was zó misselijk van die autorit dat ik letterlijk geen woord kon uitbrengen. Ik zat daar aan tafel met een glaasje water voor mijn neus, en was blij dat ik kon ademen. Het trok ook niet bij. Dus als je ergens naartoe moet, zorg dan dat je op tijd bent en dat je niet achter in de auto gaat zitten, zeker niet bij Paul, als je snel last hebt van wagenziekte.”

‍

Neem de tijd

Paul vertelt: “Bij diezelfde klant hadden we een vergelijkbare ervaring. Ik moest daar zijn, samen met een collega, en we hadden om negen uur ’s ochtends een afspraak. De klant zat in België en om de ochtendspits te vermijden, gingen we de avond ervoor al. We boekten een hotel, dronken braaf maar één biertje en lagen om elf uur keurig in bed. Om zeven uur zaten we aan het ontbijt, acht uur zaten we in de auto met een ritje van tien minuten voor de boeg. Wat kon er misgaan? En toch... Ik stond verkeerd voorgesorteerd op de afrit. Ik moest naar rechts, maar stond links. Een oud dametje in een autootje liet me er niet tussen, dus ik kon niet anders dan terug de snelweg op. Vol in de file. Uiteindelijk kwamen we twintig minuten te laat. De les? Hoe belangrijk het is om ruim de tijd te nemen. Zelfs met de beste planning kan er nog van alles misgaan.”

‍

Het gevaar van aannames

Ook aannames kunnen je parten spelen. Dolf vertelt: “Dit is echt gebeurd en ik ben er nog steeds verbaasd over. Het was tijdens een groot programma voor zakelijke klanten bij een bank. Daar heb je te maken met faciliteiten, let wel kredietfaciliteiten: afspraken waarbij bedrijven een bedrag mogen lenen dat ze flexibel kunnen inzetten voor verschillende financiële producten. Een groot consultancybureau had zich daar gepresenteerd als dé oplossing voor alles. Tijdens een afspraak met hun team ‘faciliteiten’ vertelde een medewerker trots dat ze alles al had geïnventariseerd: alle bureaus, stoelen en dockingstations waren keurig in kaart gebracht. Ik dacht: dit moet een grap zijn. Dus ik vroeg: ‘Prima, maar hoe hebben jullie de complexiteit van X, Y en Z aangepakt?’ Op dat moment zag ik de adviseur wit wegtrekken. Het bleek géén grap. Dit team had werkplekfaciliteiten geïnventariseerd, terwijl het project over bancaire kredietfaciliteiten ging. Ik heb dat team daarna niet meer gezien.”

Aannames niet checken, dat is echt een fuck-up. Luister goed, stel de juiste vragen en toets jezelf steeds opnieuw. Alleen zo voeg je écht waarde toe.

‍

Fouten maken mag, als je ervan leert

“Consultancy is een vak dat je niet volledig kunt vastleggen in handleidingen,” concludeert Paul. “Het is een combinatie van ervaring en scherp aanvoelen wat er speelt. Een goede consultant heeft een bepaalde radar. Zodra je merkt dat iets stroef loopt of niet soepel voelt, is dat een signaal. Een uitnodiging om met je team – en met de klant – te onderzoeken wat er precies niet goed gaat. Die momenten van frictie zijn waardevol. Het zijn kansen om te reflecteren en bij te sturen. En als je die kans niet aangrijpt? Tja, misschien is dat op zichzelf al een soort fuck-up.”

‍

Hulp nodig bij strategie en uitvoering?

Wij zijn Summiteers, wij creëren beweging, maken iets dat complex is weer begrijpelijk, iets groots behapbaar, een – vaag – idee concreet en laten iets moeilijks slagen. Strategie-executie noemen we dat. Kun jij hierbij hulp gebruiken? Neem contactmet ons op.

Wel interesse, maar nog niet klaar voor de reis? Volg onze LinkedIn-pagina en laat je inspireren.

‍