Iedereen zal het herkennen. Soms vertoon je bepaald gedrag dat je wil veranderen om effectiever te worden in het dagelijks leven. In deze blog deelt Paul van Bekkum, een van de oprichters van Summiteers, zijn inzichten en ervaringen over hoe gedragsverandering werkt en hoe je het kunt toepassen om een betere versie van jezelf te worden 😉

‍

Automatische piloot

Als je aan het begin van je carrière staat, doe je waarschijnlijk enorm je best om je te voegen naar de mensen in je omgeving. Hoe ouder we worden en hoe meer ervaring we hebben, hoe meer we op de automatische piloot doen. We vertrouwen op onze intrinsieke gedragingen en gewoonten en gedragsverandering wordt steeds uitdagender. Natuurlijk kun je bijvoorbeeld denken: Wat maakt het uit dat ik anderen voortdurend onderbreek, ze vinden me toch wel een toffe peer. Maar hoe leuk zou je – zeker voor anderen – zijn als je besluit om wél iets aan dit gedrag te doen?

‍

Niet kwetsend bedoeld

Ongetwijfeld zijn er mensen die anderen opzettelijk pijn willen doen met hun gedrag, maar het gros van het gedrag dat vervelend effect heeft, is helemaal niet kwetsend bedoeld. Vaak zijn mensen vooral bezig met zichzelf wanneer ze een boodschap overbrengen, en hebben geen idee hoe de andere partij dat ervaart. Pas als ze even de tijd nemen om erover na te denken, realiseren ze zich dat ze het misschien anders hadden moeten aanpakken. Maar ga je daar niet structureel mee aan de slag, dan gaat het in het heetst van de strijd vaak toch mis.

‍

De hoe-vraag

Bij Summiteers besteden we veel aandacht aan gedragsverandering in ons werk. Een van de belangrijkste uitdagingen in het veld van gedragsverandering is de hoe-vraag: hoe vervang je een bestaand gedragspatroon door een meer wenselijk gedrag? Hoe kun je leren om op dat cruciale moment ander gedrag te vertonen?

‍

Vier leerfasen van Maslow

Er zijn verschillende gedragsmethodieken die je kunt inzetten om tot gedragsverandering te komen. Ongeacht de methodiek die je kiest, je doorloopt in feite de vier leerfasen zoals beschreven door Maslow. Laten we het voorbeeld nemen van de collega die altijd anderen onderbreekt en het gesprek overneemt. Het begint met 'onbewust onbekwaam', waarbij je zelf niet beseft dat je vaak tijdens een gesprek het initiatief overneemt van een collega.

‍

De kracht van bewustwording

De eerste stap op weg naar gedragsverandering is bewustwording. Je hebt je omgeving nodig om je bewust te maken van dat gedrag. Je kunt dit expliciet doen door ernaar te vragen. Wat zou jij graag zien dat ik anders zou doen? Wat zou je me gunnen? Maar ook impliciet, leer luisteren naar de signalen die anderen je geven ‘tussen de regels’ door. Dit is het moment waarop je beseft dat je bepaalde gedragingen vertoont die je wilt veranderen. Je realiseert je dat je vaak het gesprek domineert ten koste van je collega's. In eerste instantie gebeurt dit meestal achteraf. Pas nadat iets is gebeurd, besef je bijvoorbeeld: ik deed het weer, ik heb weer meteen het gesprek overgenomen. Kortom, je bent bewust onbekwaam.

‍

Find and replace

Pas als je hier voldoende mee geoefend hebt, kun je overgaan tot een soort 'find and replace'. Bijvoorbeeld, spreek met jezelf af dat wanneer je merkt dat je anderen onderbreekt, je een tijdje niets zegt. Wacht tot de ander zijn punt heeft gemaakt en wacht dan nog even voordat je reageert. Je kunt natuurlijk ook voor jezelf een extra ‘barrière’ in bouwen. Zo heb ik mezelf aangeleerd om de microfoon van m’n headset uit te zetten. Dan moet ik in elk geval nog een knopje indrukken voor ik een ander onderbreek. Je evolueert naar bewust bekwaam.

‍

Van bewust bekwaam naar onbewust bekwaam

Uiteindelijk bereik je de fase van onbewust bekwaam zijn. Het gewenste gedrag is een tweede natuur geworden. Je doet het automatisch, zonder er constant over na te denken. Het is net als fietsen - je hoeft er niet meer bewust over na te denken. Dit vergt repeteren, inslijten en kan best een tijdje duren.

Zoals met alles, geldt ook hier: vier je successen! Telkens wanneer je merkt dat je het gewenste gedrag vertoont, vier dat dan. Vraag ook aan je omgeving om je helpen door aan te geven als je gedrag laat zien dat wenselijk is. Dat helpt je gemotiveerd te blijven en moedigt je aan om door te gaan. En vergeet niet om jezelf te vergeven als je een keer terugvalt. Het is normaal om af en toe te struikelen, maar de kunst is om gewoon weer op te staan en verder te gaan.

‍

Discipline en doorzettingsvermogen

Het vereist discipline en doorzettingsvermogen om nieuw gedrag te internaliseren, of het nu gaat om gezonder eten, meer bewegen, of effectiever communiceren. Maar uiteindelijk brengt het je iets positiefs.

‍

Hulp nodig bij strategie en uitvoering?

Wij zijn Summiteers, wij creëren beweging, maken iets dat complex is weer begrijpelijk, iets groots behapbaar, een – vaag – idee concreet en laten iets moeilijks slagen. Kan jij nu al onze hulp gebruiken of wil je eens koffie drinken over een vraagstuk? Neem contact met ons op.

Wel interesse, maar nog niet klaar voor de reis? Volg onze LinkedIn-pagina en laat je inspireren.

‍