Als je aan het vak van consultant denkt, denk je misschien niet direct aan kwetsbaarheid. Toch help je een ander verder als je nederigheid durft te tonen, transparant bent en jezelf durft te laten zien. Simone Halink, management consultant bij Summiteers, vertelt in deze blog hoe kwetsbaarheid in een adviesrelatie je verder brengt.

‍

Kwetsbaar op de Zuidas een no-go?

Onlangs las ik een artikel in het Financieele Dagblad over ‘De kwetsbare man en zijn carrièrekansen op de Zuidas’. Nu is de combinatie van ‘kwetsbaar’, ‘Zuidas’ en ‘man’ in één zin, niet direct een logische. Dat bleek ook wel uit het artikel. Diversiteitsconsultant Maartje Laterveer concludeerde: ‘Hoe kwetsbaarder je je opstelt als man in het bedrijfsleven, hoe minder succesvol je bent, merk ik in de praktijk’. Het is helaas nog waar dat kwetsbaarheid in dergelijke omgevingen niet vaak wordt gewaardeerd door een associatie met zwakte. Mijns inziens komt dat door de te eenzijdige belichting van het begrip. Een gemiste kans, want kwetsbaarheid leidt tot meer vertrouwen en een diepere relatie.

‍

Wat verstaan we onder kwetsbaarheid?

Wat is kwetsbaarheid eigenlijk? Bij Summiteers gebruiken we het boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’ van Brené Brown vaak als belangrijke bron. Zij praat weliswaar niet over kwetsbaarheid in het adviesvak, maar meer in het kader van persoonlijk leiderschap. Zij zegt: ‘Kwetsbaarheid is de emotie die we ervaren in tijden van onzekerheid, risico's en emotionele blootstelling. Kwetsbaarheid is de moed hebben om jezelf te laten zien als je de uitkomst niet onder controle hebt.’ Vooral dat laatste – de uitkomst niet onder controle hebben – vinden adviseurs vaak moeilijk. Zij willen laten zien dat ze ‘het’ weten of een oplossing hebben. Zeggen dat je iets niet weet is dan natuurlijk enorm spannend. Toch is dat nou juist key als je echt toegevoegde waarde wilt leveren.

Een andere belangrijke leermeester is Patrick Lencioni. In zijn boek ‘Getting Naked’ beschrijft hij hoe je ook in het adviesvak – door het tonen van kwetsbaarheid in de vorm van nederigheid, onzelfzuchtigheid en transparantie – je klant meer kunt brengen.

‍

Dienstbaar opstellen

Een opdrachtgever zoekt geen adviseur als hij – of zij, of hen – zelf de oplossing heeft. Alleen al door bij jou aan te kloppen, toont hij kwetsbaarheid. Vaak gaat het probleem over de eigen macht of invloed, het eigen bestaansrecht, of het feit dat iets niet goed is gegaan. De opdrachtgever legt zijn kwetsbaarheid bij jou neer. Het is belangrijk om hier respectvol mee om te gaan. Dit doe je door de ander te laten zien en voelen dat je hem ziet en begrijpt, van mens tot mens. Dat je bereid bent te doen wat belangrijk is voor je opdrachtgever in de specifieke situatie: dat je je dienstbaar opstelt. En dat vereist kwetsbaarheid en lef om over je eigen angsten heen te stappen in het belang van de opdracht en de opdrachtgever.

‍

Kwetsbaarheid in de praktijk

Een voorbeeld. Een opdrachtgever vraagt je te helpen bij het beter laten functioneren van zijn team. Je neemt deel aan de teammeetings, observeert de dynamiek in het team en je constateert dat het gedrag van de opdrachtgever zelf ineffectief is. Hij laat mensen niet uitpraten en neemt beslissingen zonder overleg. Om die observatie op een vriendelijke manier terug te geven, moet je je als adviseur kwetsbaar opstellen. Je weet immers niet wat de uitkomst is. Misschien snij je jezelf wel in de vingers en haalt de opdrachtgever de opdracht bij je weg. Toch lever je de meeste toegevoegde waarde als je je eigen angst opzij zet en de opdrachtgever vriendelijk en eerlijk teruggeeft wat je ziet.

‍

Angst om domme dingen te zeggen

Een ander fenomeen dat mensen – adviseurs zijn namelijk net mensen – vaak weerhoudt om zich kwetsbaar op te stellen, is de angst om publiekelijk voor paal te staan. Als adviseur moet je de vraag durven stellen die niemand stelt. Je zit in een meeting waar de afkortingen over tafel vliegen, maar niemand vraagt naar de betekenis van al die ingewikkelde begrippen. Natuurlijk kun je aannemen dat het voor iedereen gesneden koek is. Maar de kans is groot dat als jij wél de vraag durft te stellen, je erachter komt dat iedereen verloren is in dezelfde Babylonische spraakverwarring. Ja, er is een risico dat je ‘af’ gaat, maar hoe erg is dat?

‍

Angst om je minderwaardig te voelen

Het derde fenomeen gaat meer over dingen doen die niet direct jouw verantwoordelijkheid zijn maar de lasten van de klant in moeilijke tijden kan verlichten. Veel adviseurs vinden dat er gelijkwaardigheid moet bestaan tussen opdrachtgever en adviseur en laten hierdoor ‘minderwaardig’ werk liggen. Natuurlijk moet je elkaar met respect bejegenen, maar dat betekent niet dat je niet voor je opdrachtgever de hete kolen uit het vuur kunt halen. Als hij bijvoorbeeld moeite heeft met het schrijven van een moeilijk mail, kun je best voorstellen om een voorzet te doen. Je zult merken dat door naar de kwetsbaarheid van de opdrachtgever toe te gaan en daar dienstbaar aan te zijn, je vertrouwen creëert. Je laat daarmee zien dat je het belang van de opdrachtgever heel scherp voor ogen hebt. Het doet ook veel voor de persoonlijke relatie. Als jij dingen van jezelf laat zien, gaat de opdrachtgever zich daaraan spiegelen. Zo krijg je een opener communicatie en dat heb je nodig om succesvol je opdracht af te ronden.

‍

Ga in de arena staan

Patrick Lencioni spreekt over je in je volledige naaktheid voor je opdrachtgever tonen. Dat klinkt heftig, maar in essentie gaat het erom dat je je menselijke kant laat zien om de opdracht te verrijken. Brené Brown heeft het over in de arena staan. Je kunt natuurlijk veilig aan de zijlijn blijven staan en overal van afblijven. Dan weet je weliswaar zeker dat je jezelf niet besmeurt, maar er wordt er ook niks beter van. Door je kwetsbaar op te stellen, geef je aan dat je in de arena durft te stappen en durft te vechten voor het belang van de ander. Dat zal elke opdrachtgever kunnen waarderen.

‍

Hulp nodig bij strategie en uitvoering?

Wij creëren beweging, maken iets dat complex is weer begrijpelijk, iets groots behapbaar, een (vaag) idee concreet en laten iets moeilijks slagen. Kun jij hierbij hulp gebruiken? Neem contact met ons op.

‍